درباره جن افسانه ها و داستان های خرافی بسیاری ساخته اند ، ولی اصل وجود آن و صفات ویژه ای که در قرآن برای جن آمده مطلبی است که هرگز با علم و عقل مخالف نیست.
از آیات استفاده می شود بر خلاف تصور مردم که آنها را « از ما بهتران » می دانند ، انسان برتر از آنهاست به دلیل این که تمام پیامبران الهی از میان انسانها برگزیده شدند. جنّیان به پیامبر اسلام که بشر بود ایمان آوردند و از او پیروی کردند. اصولا واجب شدن سجده در برابر آدم بر شیطان ( که بنا به تصریح قرآن از بزرگان طایفه جن بود ) دلیل بر فضیلت نوع انسان بر جن می باشد.
جهات خرافی و غیر منطقی به این موجود داده شده که وقتی جن گفته می شود بعضی از خرافات با آن تداعی می شود ، از جمله این که آنها را با اَشکال غریب و وحشتناک موجوداتی دُم دار و سم دار می کشند . اینان را موذی و پر آزار ، کینه توز و بد رفتار می دانند که ممکن است از ریختن یک ظرف آب داغ در یک نقطه خالی ، خانه های بسیاری را به آتش کشند!!!
هیچ دلیلی بر
انحصار موجودات زنده به آن چه می بینیم نداریم ، بلکه دانشمندان علوم طبیعی
می گویند موجوداتی را که انسان با حواس خود می تواند درک کند ، در برابر
موجوداتی که با حواس قابل درک نیستند ، ناچیز است. بنابراین موجودات و
حقایقی وجود دارند که اگر چه به حس انسان داخل نمی شوند ، اما حقیقتا وجود
دارند.
آیا جنیان پیغمبرانی از جنس خود داشته اند؟؟؟ در قرآن مجید آمده است که در قیامت به خلایق خطاب می شود : « ای جمعیت جن و انس! بگو رسولانی از خودتان به سوی شما نیامدند که آیات مرا برایشان بازگو می کردند و از چنین روزی شما را بیم می دادند؟!»
ولی بیشتر مفسران بر آن هستند که کلمه (منکم) (از شما) دلیل بر این نیست که پیامبران هر دسته ، از جنس خودشان می باشند. این را نظیر آیه (یخرج منهما اللؤلؤ و المرجان) گرفته اند که مروارید و مرجان فقط در آبهای شور حاصل می شود اما در آیه به آبهای شور و شیرین نسبت داده شده است. نیز در عرف مردم گفته می شود نان و شیر خوردم ، حال آنکه خوردن فقط مربوط به نان است و شیر آشامیده می شود ، پس می تواند منظور از رسولان ، رسولان انسانی باشد که برای هدایت انسان و جن آمدند.
در حدیثی از امیرالمؤمنان علی (ع) آمده که پیامبری به نام یوسف به سوی آنان برانگیخته شد ولی او را کشتند ، اما بین مفسران و اندیشمندان اختلافی نیست که پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله) برای جن و انس مبعوث بوده و عده ای از جنیان طبق آیات و روایات متواتر به حضرت ایمان آورده و مسلمان شده اند. چگونگی مسلمان شدن جمعی از آنان در بعضی از روایات آمده است . از روایات استفاده می شود پیامبر و ائمه نمایندگانی از خود آنها برایشان می گماشتند. نیز بعضی از آنها داوطلبانه از محضر پیامبر مطالبی می آموختند سپس به تبلیغ آن در قوم خود می پرداختند.
ویژگی های ذیل در مورد جن از آیاتی استفاده می شود که :
1. جن موجودی است که از حس پنهان است و عقل و قدرت دارد.
2. از آیات قرآن استفاده می شود که آنها مکلف به تکالیف الهی است.
3. جن ها مانند انسانها دارای دو گروهند: مؤمنان صالح و کافران سرکش.
4. موجودی است که از شعله آتش آفریده شده بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده.
5. دارای علم و ادراک و تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال است.
6. دارای حشر و نشر و معادند.
7. قدرت نفوذ در آسمانها و خبرگیری و استراق سمع داشتند و بعدا منع شدند.
8. با بعضی از انسانها ارتباط برقرار می کردند و با آگاهی محدودی که نسبت به بعضی از اسرار نهانی داشتند به اغوای انسانها می پرداختند.
9. میان آنها افرادی یافت می شوند که از قدرت زیادی برخوردارند همان گونه که میان انسانها چنین است.
10. قدرت بر انجام بعضی از کارهای مورد نیاز انسان را دارند.
11. خلقت آنها روی زمین قبل از خلقت انسانها بوده است.
ارتباط با جنیان!!!
از روزگاران قدیم بین انسان و جن شیوه های مختلفی از روابط بوده است. این روابط را که در قرآن و روایات و سخنان دانشمندان ذکر شده اشاره می کنیم:
پناه بردن به جن:
در قرآن مجید آمده «مردانی از انس به مردانی از جن پناه می بردند و آنها سبب افزایش گمراهی و طغیانشان می شوند». رسم عرب چنین بود که هرگاه به بیابان هولناکی می رسیدند می گفتند :«به بزرگ و رئیس این سرزمین از شر سفیهان قومش پناه می بریم».آنها عقیده داشتند با گفتن این سخن، بزرگ جنیان آنها را از شر سفیهان جن حفظ می کند. در اسلام از این کار نهی شده و باید به خدا پناه برد که آفریننده جن و غیر جن است. در بعضی روایات توصیه شده است که در چنین مواقعی خوب است اذان بگویید تا از شر جنیان سرکش در امان بمانید.
تسخیر جن:
بین فقها اختلاف است که آیا جایز است جنیان را تسخیر کرد و آنها را به خدمت گرفت؟؟؟
در این باره نظر قطعی و دقیق ارائه نشده ، در مجموع می توان گفت اگر این کار نسبت به مؤمنان جن باشد و مایه آزارشان گردد جایز نیست ، ولی اگر مایه آزارشان نشود روا می باشد.
البته به کار گرفتن آنها برای کارهای نامشروع حرام است.
بر اساس آموزهای وحیانی جنیانی در حد وسوسه می توانند آدمی و کسانی را که با جن در ارتباط اند از کارهایی باز دارند ولی قدرت فیزیکی ندارند که سبب و مانع کارها بشوند چون قدرت و اراده آدمی فوق قدرت جن است از این رو جن تحت تسخیر آدمیان در می آید ولی آدمی تحت فرمان جن نخواهد بود و تنها در حد وسوسه ممکن است برای انسان مشکلاتی ایجاد کند چنانکه در سورۀ ناس که آخرین سوره قرآن کریم است گفته شده پناه می جویم به پروردگار از شر وسوسه جن. ولی به لحاظ تسخیر ، آدمی قدرتش بیشتر است . هستند کسانی که جنیان را به خدمت می گیرند و از آنها کار می کشند .شاهد آن جریان حضرت سلیمان است که جنیان تحت تسخیر او بوده اند. قرآن کریم در این باره فرمود:
گروهی از جن پیش روی سلیمان به اذن پروردگار کار می کردند و برای او معبدها ، تمثالها و ظروف بزرگ غذا تهیه می کردند.
دربارۀ ضربه وارد کردن جن به انسان گرچه قصه هایی مطرح است ولی به لحاظ علمی پذیرفته نشده و در روایات هم مطلبی در این خصوص نیامده است، گر چه اگر جنیان از سوی خداوند مأموریتی بر انجام کاری و یا ضربه زدن به افرادی داشته باشند چنین چیزی ممکن است چنان که در برخی روایات آمده که در کربلا عده ای از جنیان به کمک و یاری امام حسین (ع) آمدند و حضرت فرمود :« چون شما لشکر دشمن را می بینید و آنها شما را نمی بینند، این جنگ نابرابر و غیر عادلانه است» در نتیجه حضرت از پذیرش یاری جنیان خودداری نمود.
چگونه جنیان می توانند به شکلهای مختلف در آیند؟؟؟
جنیان موجودی مادی و دارای اجسام لطیفی هستند که قدرت دارند به شکلهای مختلف در آیند. گاهی هم خداوند به حسب مصالح ، آنها را به صورتهای گوناگون در می آورد. این که خداوند به آنها چنین قدرتی داده که به هر صورتی بخواهند در آیند.
جنیان موجودات بسیار لطیف و انعطاف پذیر هستند مانند هوا که قابل انبساط و انقباض هستند. گاهی به صورت آدم ، گاهی موجودات کوچک ، گاهی موجودات بزرگ با بدن ها و چشم ها و مو های عجیب نمودار می شوند ؛ یعنی ظاهر شدن برای انسان به صورتی خاص ، نه آنکه از ماهیت حقیقی خود خارج شوند و تغییر ماهیت دهند ، بله به این معنا که در قوه حس و ادراک انسان به صورتهای مختلفی محسوس می شوند بدون آنکه تغییر ماهیتی صورت گیرد.
کلا این اطلاعات را در باره جن ، خودم از« حوزه علمیه قم» به صورت مکاتبه ای به دست آوردم.
برای توضیح بیشتر رجوع کنید به کتاب جن و شیطان ،تحقیق قرآنی و روایی و عقلی ،تألیف علی رضا رجالی تهرانی
منبع:
1) تفسیر نمونه جلد25-ص108،نشر دارالکتب الاسلامیه،تهران 1379.
2) موسوعه کلمات امام حسین (ع)،ص320،3 ) دائره المعارف تشیع جلد 5-صفحات 450-452،4) سوره های جن ، الرحمن ، نمل ، سباء ، حجر، کهف و انعام.
با تشکر از http://qari-qoran.blogfa.com